วิญญาณแม่สะอื้น


เสียงค่ำควรหวนปรางค์กลางเดือนเก้า   ถึงยามข้าวประดับดินถิ่นอิสาน..   เป็นวันที่ปลดปล่อยดวงวิญญาณ รับผลทานจากลูกหลานสืบสาน..มา

  แล้วว่าโอ.เดแล้วมาเสียใจแท้นอท่าน ผลาทานบ่อคือเก่า ฮีดครองของผู้เฒ่าโบราณเค้าแต่เก่ามา ข้าวตั้งกอแล้วน่า ยามผีป่าออกหากิน อยู่นำดินนำนาบัดว่าเถิงเดือนเก้า

 ละคนต้องเตรียมหาข้าวประดับดินเอาไปแจก ผีตาแฮกที่อยู่เฝ้าโอนาห้องกระฮ่องเหมือง ละแม่โพสกเพิ่นเป็นผู้เลี้ยง กล้าอ่อนแต่เฮาตก จนว่าเฮาหลกมาดำก่องเป็นละฮ่วงย่อย

  อีกแม่ธรณีน้อยผู้ครองคอยนอเปื้ยงปิ่น ค้ำแผ่นน้ำให้เฮากินค้ำแผ่นดินเพื่อให้โอเฮาได้อยู่เซา อีกทั้งผีเปรตเป้าผีห่าโอตายโหง บ่อว่าพรายหรือโพง ชื่อว่าผีตายแล้ว 

  ฮอดผีแนวผีเชื้อผัวเมียโคตรปู่ย่า มรณามอดไม้เดียวนี้ละอยู่ใส ละโยมพิบาลเพิ่นกระได้ปลดปล่อยดวงวิญญาณ พวกลูกหลานละครองเชิญเตินมานอโฮมเต้า 


   ตกถึงเพ็ญเดือนเก้าหาเอาดอกกล้วยบ่ม พากันห่อข้าวต้มเอาไปเลี้ยงผู้เพิ่นตาย ผีก็หลั่งล้าย ๆ ตั้งท่ามาหากิน เอิ้นว่าข้าวประดับดินเฮ็ดมาแต่คราวพุ้น 

 ละเพื่อแทนบุญคุณเจ้าแนวเฮาละเชื้อเล่า บ่อว่าเด็กและเฒ่าชุมตายแล้วให้อยู่ดี ตกมาในมื้อนี้วิญญาณแม่ยายชรา 

เฒ่าก็เรงมาวัดก่อนจังหังเช้า ละมาสงสาร..วิญญาณเฒ่างอม ๆ หาบกระต่า หาบกระต่า เทิงผ่อนหิวผ่อนหล้าวิญญาณเฒ่าได้ย่างเช

  ลูกแม่เอยละช่างมาเหลือใจเด้ เสียแฮงเชหาบกระต่า เขาวัดมาว่าสิพ้อลูกหลานเฒ่ามาเล่าทาน เห็นแต่ไทยหมู่บ้านมาเททอดทานหา

 คุณบิดรมารดาพ่อแม่เขาละนอเจ้า ละบัดแนวนามเหง้าของโตเอยมิตชี่ลี่ ละ เหลียว งวกพุ้นงวกพี้แสนสิเอิ้นกะบ่อเห็น ละลูกแม่เอยจักว่าไปเนาเล่นละทางใดบ่อได้ข่าว

 เทิงผ่องนางและท้าวปานสะนี้ลูกอยู่ใส หรือว่าไปเล่นไพตรีไก่อยู่นำเขา

 หรือว่าเมามายหาดื่มสุรากันมั้ว หรือว่าไปหากลั้วมัวนำแนวบ่อแม่น แม่นี้แสนอ่อนหล้าหิวแล้วได้แต่คาง หัวใจหลุบอ้างม้าง.อือ...อื้อ หัวใจหลุบอ้างม้างย้อยยาม 

 ย่างน้ำตาไหลเดนอ... แม่มะคือเหลือใจหน่ายสระอางผางฮ้าย ละผัดแต่มรณังย้ายตายเป็นผีหนีเข้าป่า ลูกแม่เอยยมณาท่านได้ขังไว้ใส่กรรม


 แม่นี้ได้แต่ซ้ำเช้าคำได้ทนหิวเดนอ จนว่าเป็นตระคิวชักกระชิวได้วินล้ม บ่อว่าหวานหรือส้มขมเค็มแม้แต่หน่อย แม้แต่หน่อย... แม่บ่อเคยได้ต้อยชุมเจ้าบ่อหล่ำแงง 

  ตายก็ตายแล้ง ๆ อือ....อื้อตายก็ตายแล้ง ๆ ให้ลูกแบ่งมรดกแม่นอ ตกอยู่ในนารกผ่องสวรรค์บ่อมีพ้อ.. ย้อนลูกนอพากันคร้านบ่อทำทานนอตักบาตร


  บ่อเคยหยาดฮอดน้ำไปให้แม่ผู้ตาย ลูกแม่เอย..ดวงวิญญาณแม่นี้ได้เก็บตองเปล่าเอามาดมเดนอ...ย้านเป็นลมยามหิวได้แต่เลียนอตองแล้ง 

ละเลียใบตองแห้งหิวแฮง ๆ อือ...อื้อ เอาจนว่า เห็นหมู่หมาหย้าดข้าวต้มเอาจนได้ว่าแย่งเอา ยามเมื่อกลางเดือนเก้าหมามันเห่ามาเป็นสายเดนา 

ตั้งแต่งายเลยจนค่ำคืนเด้อจำไว้ นั้นละวิญญาณได้ลอยมาให้หมาเห่า ละวิญญาณของแม่เจ้ามาครองเฝ้าถ้าส่วนบุญเอย....อือลูกแม่เอยฯ 

     แม่ผิดหวังน้ำตาพังล่วงหล่นลูกหลายคนปานสะนี้เจ้าอยู่ไหน หรือลูกลืมแม่แล้วบ่ออาลัย โอกาสใหม่บุญข้าวสากยากจะเจอ ละแม่นเจ้าเพอหรือ คร้านหรือทำงานจนล่าล่อย......ละเสียเวลาเพียงเล็กน้อยโอยปีนั้นเทือละหน ทำบุญให้แม่ผู้ตายเดอละคำโอย....นอโอย.....ละนา ฯ


#กลอนแหล่อีสาน #แหล่อีสาน  #เทศน์แหล่อีสาน  #หัดแหล่อีสาน